Door de eeuwen heen zijn er in Amsterdam verschillende oproeren geweest. In deze cursus worden deze oproeren nader belicht. Het gaat niet alleen over wat er feitelijk is gebeurd. Het gaat ook over de achtergronden en de structuren van het oproer. Hierdoor kan het verschijnsel oproer beter worden verklaard.

Inhoud cursus:

Week 1 - Wat zijn oproeren?
Welke verklaringen kunnen worden gegeven voor oproeren? Enkele theorieën komen aan de orde.

Week 2 - Het Wederdopersoproer van 1535
Wederdopers bestormen het Amsterdamse stadhuis. Amsterdam moet het Nieuwe Jeruzalem worden.

Week 3 - Het Aansprekersoproer van 1696
Aansprekers (begrafenisondernemers voelden zich hun hun bestaan bedreigd. Er vielen tientallen slachtoffers waaronder achttien ter dood veroordeelden.

Week 4 - De Pachters- en Doelistenoproeren van 1748 en het Kattenburgoproer van 1787
De Pachters- en Doelistenoproeren in 1748 waren gericht tegen de onrechtvaardige wijze van belastinginning en de politieke structuur van Amsterdam. Bij het Kattenburgoproer uit 1787 kwamen Orangistische scheepstimmerlieden (de Bijltjes) in verzet tegen een nieuw Patriottisch bewind.

Week 5 - Het Soeploodsoproer van 1835 en het Palingoproer van 1886
Het Soeploodsoproer van 1835 was een oproer van huiseigenaren tegen een onroerendgoedbelasting. Het Palingoproer van 1886 richtte zich tegen het verbieden van het zogeheten “paling trekken”. Het verbod leidde tot een groot oproer, waarbij 22 doden en ruim honderd zwaargewonden vielen.

Week 6 - Het Aardappeloproer van 1917
Het Aardappeloproer van 1917 was gericht tegen het tekort aan aardappelen voor de hoofdstedelingen. Voorraden aardappels werden geplunderd. Militair optreden leidde tot 10 doden en meer dan 100 gewonden. Als nasleep van dit oproer kan een revolutiepoging op 13 november 1918 worden beschouwd.

Week 7 - Het Jordaanoproer van 1934
Het Jordaanoproer van 1934. Het oproer ontstond door onvrede tegen het korten op de werkelozensteun. Er vielen vijf doden en 56 zwaargewonden.

Week 8 - Het Jordaanoproer van 1934 - vervolg
Het Jordaanoproer van 1934 vervolg. Daarnaast een vergelijking en samenvatting van alle oproeren.

De bijeenkomsten worden ondersteund door PowerPointpresentaties, die ook beschikbaar worden gesteld. De cursus wordt gegeven in de vorm van hoorcolleges. Hierbij is ruimte voor vragen en discussies.